Pytanie: W wyroku rozwodowym, Sąd zobowiązał mnie do płacenia alimentów na mojego syna w kwocie 500 zł miesięcznie. Syn miał wtedy 11 lat. Obecnie skończył liceum, ma ponad 18 lat i nie kontynuuje nauki. Czy nadal muszę płacić na niego alimenty?

Obowiązek alimentacyjny względem zstępnych

U wielu osób występuje przekonanie, iż zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych jedynie względem swoich małoletnich dzieci, a osiągnięcie przez dziecko pełnoletności automatycznie zwalnia ich z konieczności wywiązywania się z obowiązku alimentacyjnego od tego momentu. Jest to niestety przeświadczenie błędne, gdyż wyrok zasądzający rentę alimentacyjną nie wskazuje końcowej granicy czasowej do którego zobowiązanie to obowiązuje.

Uważam, że ten powszechny błąd w myśleniu wielu rodziców spowodowany jest faktem związanym z wypłatą na rzecz małoletnich alimentów z Funduszu Alimentacyjnego. Fundusz Alimentacyjny ma na celu wypłatę świadczeń w przypadku bezskuteczności egzekucji zasądzonych alimentów od osoby do nich zobowiązanej. Zapewnia od wypłatę tych świadczeń do ukończenia przez dziecko 18 roku życia, lub w przypadku kontynuacji nauki w szkole lub w szkole wyższej,- do ukończenia 25 roku.

Po osiągnięciu wskazanego wieku następuje przerwa w wypłacie świadczeń i to błędnie kojarzone jest z sytuacją, iż również samo osiągnięcie pełnoletności przez dziecko "uchyla" wcześniejszy wyrok zasądzający alimenty.

Pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

W uzasadnieniu projektu rządowego ustawy (Druk Nr 888 Sejmu VI Kadencji), wskazano że istnieje wyraźna potrzeba obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecko pełnoletniego, ponieważ rodzice, nie mając wpływu na postawę życiową dziecka, nie powinni być obciążeni zbyt długo obowiązkiem alimentacyjnym, z uszczerbkiem dla swojego utrzymania. Ponadto możliwość żądania alimentów od rodziców przez pełnoletnie dziecko, mimo braku własnych starań o uzyskanie samodzielności "usprawiedliwia" naganną postawę dziecka, tworzy złe wzorce zachowania i jest etycznie nieusprawiedliwione.

W takiej sytuacji, niekiedy konieczne będzie złożenie do Sądu pozwu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, by uniknąć,- związanej z ciągłym obowiązywaniem Wyroku zasądzającego alimenty,- sytuacji, w której uprawniony tj. w tym przypadku Pana syn, domagać się będzie zaspokojenia tych świadczeń za pomocą wszczęcia postępowania egzekucyjnego na co pozwala klauzula wykonalności nadawana przez Sąd z urzędu w przypadku świadczeń alimentacyjnych.